ပထမ အႀကီးဆံုး = ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္း
အေလးခ်ိန္ = ၂၉၃ တန္၊
ေနရာ = ရန္ကုန္တိုင္း ေဒါပုံၿမစ္အတြင္း၊ ၿမန္မာနိုင္ငံ၊
ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းႀကီး အခ်က္အလက္မ်ား
ဓမၼေစတီမင္းသည္ထုိေခါင္းေလာင္းကုိဒဂံု(ယခုရန္ကုန္)ရွိေရႊတိဂံုေစတီေတာ္သုိ႔လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ ေရွးေခတ္
စာမွတ္တမ္းမ်ားအရ၄င္းေခါင္းေလာင္းႀကီးတြင္ေၾကးနီအျပင္ေရႊ၊ေငြတုိ႔လည္းပါသည္ဟုဆုိသည္။ေခါင္းေလာ
ေလာင္းထဲတြင္ျမ ႏွင့္ နီလာ ရတနာ တုိ႔လည္းျမႇဳပ္ထားသည္ဟုဆုိသည္။ ေစတီမ်ား ဥစၥာႂကြယ္ဝ ပံုအရ ၄င္းမွာျဖစ္ႏုိင္သည္။
ေခါင္းေလာင္းႀကီးသည္(၁၂)ေတာင္ျမင့္ၿပီး(၈)ေတာင္က်ယ္သည္။တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာပင္၅၀၀ပိႆာရွိေခါင္းေ
ေလာင္းအေသးလည္းသြန္းေလာင္းလွဴဒါန္းခဲ့သည္ဟုဆုိသည္။အပိႏၷေသာ္’အမည္ရွိဓမၼေစတီ’ ေခါင္းေလာင္း
ပင္ျဖစ္သည္။ေခါင္းေလာင္း၏ဘြဲ႕အမည္မွာျမန္မာဘာသာျဖင့္အ၀ိႏၷေဆာက္ ဟုေခၚသည္။ေရႊတိဂုံေစတီသုိ႔ လွဴဒါန္းသည့္ ေခါင္းေလာင္းမ်ားအနက္ ပထမဆုံးေခါင္းေလာင္းျဖစ္သည္။
ေခါင္းေလာင္းႀကီးသည္ ေစာက္ ၁၂ ေတာင္ရွိ၍ ေၾကးပိႆာခ်ိန္ ၁၈၀၀၀၀ ( တစ္သိန္း ရွစ္ေသာင္း ) ရွိသည္။၄င္းကုိတန္ဖြဲ႕ပါက၂၉၀တန္ရွိသည္။ထုိ႔ေၾကာင့္ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းသည္စာကုိလုိေကာေခါင္း
ေလာင္းထက္မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းတစ္ခုစာပို၍ ႀကီးမားေနသည္ကုိ အံ႔ၾသဖြယ္ေတြ႔ရွိရသည္။ အထက္ပါ အဆုိကိုေထာက္ကာသမိုင္းပညာရွင္တို႔သည္ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းအားကမၻာ႔အႀကီးဆုံးအၿဖစ္မွတ္တမ္းတင္
ထားဆဲပင္ ၿဖစ္သည္။
ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္း သမိုင္း
အခါတစ္ပါး ဓမၼေစတီမင္းႀကီးသည္ အမတ္ေလးဦးကုိ အိမ္ဦးေရစာရင္းေကာက္ရန္ တာ၀န္ေပးခဲ႔သည္။ အမတ္မ်ားကအိမ္စာရင္းသာမကအိမ္တုိင္းမွေၾကးကုိပါေကာက္ခံခဲ႔ရာေၾကးစင္တစ္သန္းႏွင့္ရွစ္သိန္းရရွိခဲ႔သည္။ မင္းႀကီးကေၾကးပါေကာက္ယူခဲ႔ေသာအမတ္ေလးဦးအားအျပစ္ဒဏ္ေပး၏။ေၾကးမ်ားကုိကာယကံရွင္မ်ားအားျပန္
ေပးေစသည္။ပုိင္ရွင္မ်ားကျပန္မယူပဲမင္းႀကီးသင့္ေတာ္သလုိသာအသံုးျပဳရန္ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ထုိ႔ေၾကာင့္ ဓမၼေစတီမင္းႀကီးသည္ဤေၾကးမ်ားျဖင့္အမတ္ႀကီးဗညားအိမ္ကုိအႀကီးအမွဴးခန္႔၍ ေခါင္းေလာင္းသြန္းလုပ္ေစ
သည္။
အမတ္ႀကီးသည္လည္းဆရာတုိ႔အခါေပးသည့္အတုိင္းတေပါင္းလဆန္း(၈)ရက္ၾကာသာပေတးေနသိဟ္လဂ္တြင္
ပြဲႀကီးသဘင္ျပဳ၍ေခါင္းေလာင္းႀကီးကုိျပဳလုပ္ေတာ္မူသည္။သို႔ေသာ္ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာထူးထူးျခားျခားအသံမ
ျမည္ပဲရွိခဲသည္။ ေခါင္းေလာင္းသြန္းလုပ္စဥ္ ေလာကဥာဏအမည္ရွိေဗဒင္ဆရာတစ္ဦးက ေခါင္းေလာင္းသြန္း
လုပ္ၿပီးလွ်င္အျပစ္အနာအဆာမရွိေခ်ာေမာလိမ္႔မည္။သို႔ေသာ္အသံကားျမည္မည္မဟုတ္ဟုမင္းႀကီးအားေလွ်ာက္
၏။မင္းႀကီးကအေၾကာင္းစုံေမးျမန္းရာေခါင္းေလာင္းျပဳလုပ္ရန္ဆရာတုိ႔ေပးေသာအခါသည္နကၡတ္ေျခာက္လုံးျဖစ္
သည္။ေျခာက္လုံးမွာမိေက်ာင္းနကၡတ္ျဖစ္သျဖင့္မိေက်ာင္းမွာလွ်ာမရွိ၍အသံမျမည္ႏုိင္ေခ်။မင္းႀကီးလည္းေခါင္းေ
ေလာင္းကို ‘ အပိႏၷေသာ္’ဟု ဘြဲ႕အမည္ေပးၿပီး ေရႊတိဂုံရင္ျပင္တြင္ခ်ိတ္ဆြဲထားေစသည္။
စာကုိလုိေကာေခါင္းေလာင္းသည္၁၈ရာစုတြင္သြန္းလုပ္ေသာေခါင္းေလာင္းျဖစ္ၿပီးဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းမွာေအ
ဒီ၁၅ရာစုကသြန္းလုပ္ခဲ႔ေသာေခါင္းေလာင္းျဖစ္သျဖင့္ႏွစ္၃၀၀ပုိ၍ေစာေနသည္ကုိေတြ႔ရွိရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းသည္ကမၻာ႔အႀကီးဆံုးေခါင္းေလာင္းမ်ားအနက္ ေရွးအက်ဆံုး ေခါင္းေလာင္းျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းအေၾကာင္း မလွပုံမွာ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၆၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚတူဂီလူမ်ဳိး ဖိလစ္ဒိုဘရစ္တုိ႔ကဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းကုိအေျမာက္သြန္းလုပ္ရန္ေဖာင္ျဖင့္သန္လ်င္သို႔သယ္ေဆာင္ခဲ႔သည္
ဒါပုံျမစ္ အကူးတြင္ ေဖာင္နစ္ၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီး ေရထဲနစ္ျမွဳပ္သြားသည္မွာ ယေန႔ထက္တိုင္ျဖစ္သည္။ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းေရေအာက္ေရာက္ေနသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀ နီးပါးရွိေခ်ၿပီ။
ဒုတိယ အႀကီးဆံုး = ( Tsar Kolokol ) ဆာ-ကိုလိုကိုး ေခါင္းေလာင္း
အေလးခ်ိန္ = ၁၈၀ တန္၊
ေနရာ = ေမာစကိုၿမိဳ႕ ၊ ရုရွားနုိင္ငံ၊
 |
| ႐ုရွား ေၾကးသြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီး |
ယင္း ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ ရုရွားႏုိင္ငံ ေမာ္စကိုၿမိဳ႕၊ ကရင္မလင္နန္းေတာ္ရွိ (Tsar Kolokol) ဆာ-ကိုလိုကိုးျဖစ္သည္။ထုိေခါင္းေလာင္းႀကီးကိုလက္မႈပညာရွင္(၂၀၀)ေက်ာ္ေက်ာ္ျဖင့္သြင္းလုပ္ထားျခင္းျဖစ္
သည္။ ( ၆.၁၄ ) မီတာ ၿမန္မာအေခၚအားၿဖင္႔ (၂၀.၁၄) ေပ အၿမင္႔ရွိၿပီး (၆.၆) မီတာ ( သို႔ ) (၂၁.၆၅) ေပ အခ်င္းရွိ၏။ထိုေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာတစ္ခ်ိန္ကအရွင္းလင္းအၾကည္ျမဆုံးေသာသံစဥ္ထြက္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးျ
ျဖစ္ခဲ့သည္။အျမင့္ ၁၉’ ၃”၊ အ၀န္း ၆၀’ ၉”၊ အထူ ၂’ ရွိသည္။ ယခုအခါတြင္မူ ၁၇၃၃-၃၅ တြင္ သြင္းလုပ္ခဲ့ေသာတန္(၁၈၀)အေလးခ်ိန္ရွိထိုေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာေခါင္းေလာင္းသြန္းလုပ္စဥ္ကတစ္ေနရာပဲ႔
သြား၍ပဲ႔သြားသည့္အစသည္ပင္အျမင့္ ၇’၊ အက်ယ္ ၈’ ရွိၿပီး အေလးခ်ိန္ ၁၁ တန္ရွိသည္။ျမန္မာ႔စြယ္စုံက်မ္း အတြဲ (၂) တြင္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးတစ္ခုလံုး၏အေလးခ်ိန္မွာ တန္ ၂၀၀ ေက်ာ္ရွိသည္ဟုေဖာ္ျပၿပီး
Britanica Emcyclopacedia အတြဲ (၂) တြင္ တန္ ၁၈၀ ရွိသည္ဟုေဖာ္ျပခဲ႔သည္။ ဒုတိယအႀကီးဆုံးေခါင္းေလာင္းေနာက္တလုံးသည္လည္းေမာ္စကုိၿမိဳ႕မွာပင္ရွိ၍အေလးခ်ိန္၁၂၈ တန္ရွိသည္ ဟု မွတ္သားရပါသည္။
http://www.russianbells.com/interest/biggest.htmlမွာလည္း ေလ႔လာနိုင္ပါသည္။
စတုတၳ အႀကီးဆံုး = မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္း
အေလးခ်ိန္ = ၉၃ .၅၅ တန္၊
ေနရာ - မင္းကြန္းေတာင္ရိုး၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊
 |
| မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး |
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လက္ရွိအႀကီးဆုံးေခါင္းေလာင္းမွာမင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးျဖစ္သည္။ယင္းေခါင္းေလာင္းကုိ
ဘုိးေတာ္ဘုရားလက္ထက္ ( ၁၇၈၂ - ၁၈၁၉ ) က ၁၇၉၀ ခုႏွစ္တြင္ သြန္းလုပ္ခဲ႔သည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္မဟာရာဇ၀င္တြင္ သကၠရာဇ္ ၁၁၇၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ကဆုန္လ ဆန္း ၅ ရက္ေန႔တြင္ သြန္းလုပ္ခဲ႔သည္ဟုဆုိပါသည္။ေခါင္းေလာင္း၏ အတုိင္းအတာကုိလည္း အ၀အခ်င္း ၃၁ေတာင္ ၄သစ္ (၁၆ ေပ၊ ၁.၄ လက္မ)၊ လုံးပတ္ ၃၃ ေတာင္၁မုိက္ ၄သစ္ (၅၀ ေပ ၁.၄ လက္မ)၊ ေစာက္ ၁၃ေတာင္ ၁မုိက္ ၄သစ္ (၂၀ ေပ ၃ လက္မ) ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ႔သည္။တန္ ၈၀ရွိသည္ဟု အဂၤလိပ္တုိ႔က ခန္႔မွန္းခဲ႔ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေခါင္းေလာင္း၏ အေလးခ်ိန္မွာ ေၾကးပိႆာ ၅၅၅၅၅ရွိသျဖင့္ ၄င္းကုိ တန္ဖြဲ႕ပါက ၉၀.၅၂ တန္ရွိသည္။
ပဥၥမ အႀကီးဆုံး = Chion-in ခ်ီယြန္အင္ ေခါင္းေလာင္း၊
အေလးခ်ိန္ = ၆၇ တန္၊
ေနရာ = က်ိဳတိုၿမိဳ႕၊ ဂ်ပန္နိုင္ငံ၊
က်ိဳတိုၿမိဳ႕ ခ်ီယြန္အင္ ( Known for its massive gate, Chion-in is the head temple of Pure Land Buddhism )ေက်ာင္းေတာ္တြင္တည္ရွိေသာ ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ ( ၁၆ ၃၃ ) ခုႏွစ္တြင္သြင္းလုပ္၍ ( ၆၇ ) တန္ အေလးခ်ိန္ရွိ၏။ဂ်ပန္တြင္ အေလးခ်ိန္အမ်ားဆုံး ေခါင္းေလာင္းႀကီးျဖစ္၏။ ၄င္းေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ထုိးခတ္ရန္ ရဟန္း (၁၇)ပါးလုိအပ္မည္ျဖစ္သည္။http://www.sacred-destinations.com/japan/kyoto-chionin.htmမွာလည္း ေလ႔လာနိ္င္ပါသည္။
ဆ႒မ အႀကီးဆုံး = Yongle ရြန္ဂဲလ္ ေခါင္းေလာင္း၊
အေလးခ်ိန္ = ၄၅ တန္၊
ေနရာ = ေဘဂ်င္းၿမိဳ႔၊ တရုတ္နိုင္ငံ၊
တရုတ္ျပည္အေရွ႕ပုိင္း ရွန္ေဒါင္းျပည္နယ္ ဂ်ီနန္းၿမိဳ႕အေရာက္တြင္ မင္ မင္းဆက္ (၁၃၆၈-၁၆၄၄) လက္ထက္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ( ၆၀၀ ) ခန္႔က သြန္းလုပ္ခဲ့ေသာ ရြန္ဂဲ(လ္) အမည္ရွိ ေၾကးသြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ေတြ႔ရ၏။ယခုအခါ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕သိုေၿပာင္းေရႊ႕ထားသည္ဟု သိရသည္။ ထိုေၾကးသြန္းေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ ( ၄၅ ) တန္ အေလးခ်ိန္ရွိ၍ (၆.၇၅) မီတာအျမင့္ရွိ၏။ (၃.၃) မီတာ အခ်င္းရွိ၍ (၀.၂၂) မီတာထူ၏။ ေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ အတြင္းအျပင္မ်က္ႏွာစာအျပည့္ကို တရုတ္အကၡရာ ( ၂၂၇, ၀၀၀ ) ျဖင့္ ဗုဒၶက်မ္းဂန္လာ သုတၱန္မ်ားကို ထြင္းထူပူေဇာ္ထားသည္ ဟု သိရပါသည္။http://www.chinatour.com/attraction/big_bell_temple.htmမွာလည္း ေလ႔လာနို္င္ပါသည္။
